Art. 1.

Ustawa określa:

1) zasady tworzenia i funkcjonowania systemów obowiązkowego i umownego gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub należnych z tytułu wierzytelności;

2) rodzaje działań, które mogą być podejmowane w celu udzielania podmiotom objętym obowiązkowym systemem gwarantowania środków pieniężnych pomocy do wysokości środków gwarantowanych w przypadkach powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności;

3) zasady gromadzenia i wykorzystywania informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania.

więcej

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) deponent – osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, o ile posiada ona zdolność prawną, oraz podmioty, o których mowa w art. 49 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.1)), zwanej dalej „ustawą – Prawo bankowe”, będące stroną umowy imiennego rachunku bankowego lub posiadające wynikającą z czynności bankowych wierzytelność do banku objętego obowiązkowym systemem gwarantowania, oraz osoby, o których mowa w art. 55 ust. 1 oraz art. 56 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe, z zastrzeżeniem art. 26q, o ile ich wierzytelność do banku stała się wymagalna przed dniem spełnienia warunku gwarancji, z wyłączeniem:

a) Skarbu Państwa,

b) banków krajowych, banków zagranicznych oraz instytucji kredytowych w rozumieniu ustawy – Prawo bankowe,

c) spółek prowadzących giełdę, rynek pozagiełdowy lub alternatywny system obrotu, firm inwestycyjnych, zagranicznych firm inwestycyjnych, zagranicznych osób prawnych prowadzących działalność maklerską oraz Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384),

d) krajowych i zagranicznych zakładów ubezpieczeń, krajowych i zagranicznych zakładów reasekuracji w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66, Nr 126, poz. 853 i Nr 127, poz. 858) oraz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152, z późn. zm.2)),

e) narodowych funduszy inwestycyjnych, firm zarządzających w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202, z późn. zm.3)),

f) funduszy inwestycyjnych, towarzystw funduszy inwestycyjnych, funduszy zagranicznych, spółek zarządzających, oddziałów towarzystw inwestycyjnych w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.4)),

g) otwartych funduszy emerytalnych, pracowniczych funduszy emerytalnych, powszechnych towarzystw emerytalnych, pracowniczych towarzystw emerytalnych w rozumieniu ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189, Nr 127, poz. 858 i Nr 182, poz. 1228),

h) spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowokredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2, z późn. zm.5)),

i) osób posiadających w dniu spełnienia warunku gwarancji pakiet co najmniej 5 % ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym, a także osób, które w stosunku do nich są podmiotami dominującymi lub zależnymi w rozumieniu art. 3 pkt 16 i 17 ustawy, o której mowa w lit. c, w przypadku gdy osoby te pełniły swoje funkcje w dniu spełnienia warunku gwarancji bądź w okresie bieżącego roku obrotowego (obrachunkowego) lub poprzedzającego dzień spełnienia warunku gwarancji,

j) członków zarządu i rady nadzorczej banku krajowego oraz osób pełniących w tym banku funkcje dyrektorów i zastępców dyrektorów w centrali banku, jak również dyrektorów i zastępców dyrektorów oddziałów tego banku, w przypadku gdy osoby te pełniły swoje funkcje w dniu spełnienia warunku gwarancji bądź w okresie bieżącego roku obrotowego (obrachunkowego) lub poprzedzającego dzień spełnienia warunku gwarancji,

k) dyrektorów oraz zastępców dyrektora oddziału banku zagranicznego lub oddziału instytucji kredytowej, w przypadku którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji, jeżeli osoby te pełniły swoje funkcje w dniu spełnienia warunku gwarancji bądź w okresie bieżącego roku obrotowego (obrachunkowego) lub poprzedzającego dzień spełnienia warunku gwarancji;

2) środki gwarantowane – środki pieniężne zgromadzone w banku przez deponenta na rachunkach imiennych oraz jego należności wynikające z innych czynności bankowych, w walucie polskiej lub walutach obcych, według stanu na dzień spełnienia warunku gwarancji, potwierdzone dokumentami imiennymi wystawionymi przez ten bank lub imiennymi świadectwami depozytowymi, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, powiększone o naliczone odsetki do dnia spełnienia warunku gwarancji, a także kwoty, o których mowa w art. 55 ust. 1 i art. 56 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe, z zastrzeżeniem art. 26q, o ile stały się wymagalne przed dniem spełnienia warunku gwarancji – do wysokości określonej ustawą, z wyłączeniem papierów wartościowych innych niż opiewające wyłącznie na wierzytelności pieniężne, a także listów zastawnych, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 99, poz. 919, z późn. zm.), oraz środków, o których mowa w art. 26s ust. 2;

3) podmioty objęte obowiązkowym systemem gwarantowania – zwane dalej „podmiotami objętymi systemem gwarantowania”:

a) banki krajowe w rozumieniu ustawy – Prawo bankowe,

b) oddziały banków zagranicznych w rozumieniu ustawy – Prawo bankowe, o ile nie są uczestnikami systemu gwarantowania środków pieniężnych albo system gwarantowania, w którym uczestniczą, nie zapewnia gwarantowania środków pieniężnych co najmniej w zakresie i w wysokości określonych w ustawie;

4) spełnienie warunku gwarancji:

a) w przypadku banku krajowego – wydanie przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz wystąpienie do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości,

b) w przypadku oddziału instytucji kredytowej – wydanie przez zagraniczny sąd lub zagraniczny organ orzeczenia, postanowienia lub decyzji, którymi pozbawiono lub ograniczono podmiot objęty systemem gwarantowania w prawie zarządu jego majątkiem lub poddano kontroli celem jego reorganizacji lub likwidacji, w ramach postępowania upadłościowego w państwie macierzystym,

c) w przypadku oddziału banku zagranicznego, wystąpienie jednego z poniższych zdarzeń: – wydanie przez sąd postanowienia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 379 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 i Nr 191, poz. 1484 oraz z 2010 r. Nr 155, poz. 1037 i nr 230, poz. 1509), wszczętego wobec banku zagranicznego, który prowadzi działalność w Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału, – wszczęcie postępowania upadłościowego obejmującego majątek banku zagranicznego położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4a) dzień spełnienia warunku gwarancji:

a) w przypadku banku krajowego – dzień wskazany w decyzji Komisji Nadzoru Finansowego jako dzień zawieszenia działalności banku i ustanowienia zarządu komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz wystąpienia do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości,

b) w przypadku oddziału instytucji kredytowej – dzień obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej odpowiedniego orzeczenia, postanowienia lub decyzji, o których mowa w pkt 4 lit. b,

c) w przypadku oddziału banku zagranicznego, dzień wystąpienia jednego z poniższych zdarzeń: – wydania przez sąd postanowienia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 379 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, wszczętego wobec banku zagranicznego, który prowadzi działalność w Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału, – wszczęcia postępowania upadłościowego obejmującego majątek banku zagranicznego położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

5) niedostępność środków – sytuację, w której środki gwarantowane nie mogą być wypłacone od dnia spełnienia warunku gwarancji (dzień niedostępności środków);

6) (skreślony)

7) (uchylony);

8) przejęcie banku – nabycie przedsiębiorstwa prowadzonego przez bank znajdujący się w sytuacji niebezpieczeństwa niewypłacalności lub jego części, a także przejęcie banku na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego wydanej na podstawie przepisów art. 147 ust. 1 pkt 1 lub ust. 2 albo art. 158 ust. 1, 2 lub ust. 4 ustawy – Prawo bankowe;

9) system gwarantowania – system utworzony i funkcjonujący na podstawie ustawy;

10) oficjalnie uznany system gwarantowania – system gwarantowania środków gwarantowanych, utworzony i urzędowo uznany w państwie macierzystym oddziału instytucji kredytowej, do którego należy ta instytucja;

11) postępowanie upadłościowe w państwie macierzystym – prowadzone na podstawie prawa innego państwa będącego członkiem Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) postępowanie sądowe lub administracyjne, w tym także postępowanie zabezpieczające, w ramach których mienie instytucji kredytowej jest poddane kontroli lub zarządowi sądu lub innego organu w celu reorganizacji lub likwidacji tej instytucji, jeżeli skutkiem tego postępowania jest zawieszenie lub ograniczenie realizacji zobowiązań wobec deponentów;

12) system wyliczania – system informatyczny podmiotu objętego systemem gwarantowania, przeznaczony do zapewnienia możliwości niezwłocznego uzyskania wszelkich danych pozwalających na identyfikację deponentów oraz określenie wysokości należnych poszczególnym deponentom środków gwarantowanych;

13) lista deponentów – zbiór danych, o których mowa w art. 38g ust. 1;

14) dzień roboczy – dzień, który nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy i nie przypada w sobotę.

więcej

Art. 2a.

1. W przypadku prowadzenia przez bank jednego rachunku dla kilku osób (rachunek wspólny), deponentem jest każda z tych osób – w granicach określonych w umowie rachunku, a w przypadku braku postanowień umownych lub przepisów w tym zakresie – w częściach równych.

2. W przypadku prowadzenia przez bank rachunku dla spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej deponentem jest ta spółka.

więcej

Art. 2b.

1. Oddział banku zagranicznego, o którym mowa w art. 2 pkt 3 lit. b, jest objęty systemem gwarantowania w zakresie, w jakim system gwarantowania w państwie jego siedziby nie zapewnia wypłaty środków gwarantowanych w granicach określonych w ustawie.

2. Oddział instytucji kredytowej, w rozumieniu ustawy – Prawo bankowe, w przypadku gdy kwota środków gwarantowanych przez system gwarantowania jego państwa macierzystego jest niższa niż określona w ustawie, może, w celu podwyższenia tej kwoty do wysokości określonej ustawą, przystąpić do obowiązkowego systemu gwarantowania.

3. Warunki uczestnictwa oddziału instytucji kredytowej, o którym mowa w ust. 2, w systemie gwarantowania określa Zarząd Funduszu w porozumieniu z właściwym organem w oficjalnie uznanym systemie gwarantowania, z zachowaniem zasad systemu gwarantowania określonych w ustawie. Warunki uczestnictwa określają w szczególności warunki dostępu do systemu wyliczania oddziału instytucji kredytowej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, o którym mowa w art. 3, w sytuacji spełnienia warunku gwarancji oraz przez Komisję Nadzoru Finansowego. Warunki uczestnictwa w powyższym zakresie wymagają zasięgnięcia opinii Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

więcej

Art. 3.

1. Tworzy się Bankowy Fundusz Gwarancyjny, zwany dalej „Funduszem”.

2. Fundusz posiada osobowość prawną.

3. Siedzibą Funduszu jest Warszawa.

4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego i Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, w drodze rozporządzenia, mając na uwadze sprawne działanie Funduszu oraz specyfikę jego działalności, nadaje Funduszowi statut, w którym określa szczegółowo jego zadania, sposób organizacji, rodzaje i sposób tworzenia funduszy własnych oraz zasady gospodarki finansowej.

5. Nadzór nad działalnością Funduszu sprawuje minister właściwy do spraw instytucji finansowych w oparciu o kryterium legalności i zgodności ze statutem.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w ramach nadzoru, o którym mowa w ust. 5, w przypadku stwierdzenia, że zadania Funduszu są wykonywane z naruszeniem prawa, może:

1) zażądać usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie;

2) wnioskować do Rady Funduszu o odwołanie z pełnionej funkcji członka Zarządu Funduszu odpowiedzialnego za powstałe nieprawidłowości.

więcej

Art. 4.

1. Do zadań Funduszu w zakresie funkcjonowania systemów obowiązkowego i umownego gwarantowania zgromadzonych środków pieniężnych należy:

1) określanie na dany rok, zgodnie z art. 25, wysokości środków wyodrębnionych przez podmioty objęte systemem gwarantowania, w związku z obowiązkiem tworzenia funduszu ochrony środków gwarantowanych;

2) wykonywanie obowiązków wynikających z gwarantowania środków pieniężnych na zasadach określonych w ustawie;

3) (uchylony);

4) nadzór nad umownym systemem gwarantowania środków pieniężnych.

1a. Do zadań Funduszu w zakresie gromadzenia i analizowania informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania należy w szczególności opracowywanie analiz i prognoz dotyczących sektora bankowego.

2. Do zadań Funduszu w zakresie udzielania pomocy podmiotom objętym systemem gwarantowania należy:

1) udzielanie zwrotnej pomocy finansowej, zgodnie z zasadami określonymi w art. 19 i art. 20 ustawy, w przypadku powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności bądź na nabycie akcji lub udziałów banków;

1a) nabywanie wierzytelności banków, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności;

2) kontrola prawidłowości wykorzystania pomocy, o której mowa w pkt 1, oraz monitorowanie sytuacji ekonomiczno-finansowej i systemu zarządzania banku korzystającego z pomocy finansowej;

3) określanie wysokości obowiązkowych opłat rocznych, o których mowa w art. 13 ust. 1 i art. 14, wnoszonych przez podmioty objęte systemem gwarantowania na rzecz Funduszu;

4) kontrola realizacji programu postępowania naprawczego podmiotu objętego systemem gwarantowania, w sytuacjach określonych w ustawie.

2a. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego i Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki, zakres i tryb obrotu przez Fundusz wierzytelnościami, o których mowa w ust. 2 pkt 1a, uwzględniając zapewnienie skuteczności udzielania pomocy podmiotom objętym systemem gwarantowania.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, kierując się koniecznością zapewnienia stabilności systemu bankowego, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego i Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, może określić, w drodze rozporządzenia, dodatkowe działania Funduszu w zakresie udzielania pomocy podmiotom objętym systemem gwarantowania oraz tryb ich wykonania.

więcej

Art. 5.

1. Organami Funduszu są: Rada Funduszu i Zarząd Funduszu.

2. Osoby pełniące funkcje w organach Funduszu nie mogą pełnić funkcji w organach lub być pracownikami banków.

więcej

Art. 6.

1. Rada Funduszu składa się z przewodniczącego oraz siedmiu członków.

2. Przewodniczącym i członkiem Rady Funduszu może być osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2) posiada wyższe wykształcenie;

3) nie była karana za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;

4) posiada wiedzę i doświadczenie w zakresie bankowości.

3. Przewodniczącego Rady Funduszu powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku

Polskiego i Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

4. Członków Rady Funduszu powołuje i odwołuje:

1) dwóch – minister właściwy do spraw instytucji finansowych;

2) dwóch – Prezes Narodowego Banku Polskiego;

3) jednego – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego;

4) dwóch – Związek Banków Polskich, na zasadach określonych w statucie Funduszu.

5. Osobom wchodzącym w skład Rady Funduszu przysługuje miesięczne wynagrodzenie. Wynagrodzenie składa się z części stałej oraz części zmiennej, której wysokość uzależniona jest od udziału osoby wchodzącej w skład Rady Funduszu w posiedzeniach Rady Funduszu oraz częstotliwości zwoływania posiedzeń Rady Funduszu w danym miesiącu.

5a. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia osób wchodzących w skład Rady Funduszu ustala się jako wielokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego i Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określi, w drodze rozporządzenia, maksymalną wysokość miesięcznego wynagrodzenia osób wchodzących w skład Rady Funduszu obejmującą:

1) wysokość wynagrodzenia w części stałej,

2) sposób ustalenia wynagrodzenia w części zmiennej – uwzględniając zakres wykonywanych zadań Rady Funduszu, pełnioną funkcję oraz udział w posiedzeniach Rady Funduszu.

7. Kadencja Rady Funduszu, z zastrzeżeniem art. 17 ust. 5, trwa 3 lata.

8. Kadencja Rady Funduszu jest wspólna.

więcej